O blogerze co się dyrektorom nie kłaniał, czyli jak #FinNinja trafił do kolejnych bibliotek

Kolejna wysyłka książek zrealizowana. Już blisko 1000 bibliotek w Polsce wypożycza “Finansowego ninja”. Nie obyło się jednak bez incydentów.

Ten wpis miał być krótką i radosną opowieścią o tym, że zrealizowałem wysyłkę kolejnych ok. 500 egzemplarzy mojej książki do wskazanych przez Was bibliotek w całym kraju. Niemniej jednak ta wysyłka zakończyła się fermentem, którym zaśmierdziało w sieci i w mediach. We wpisach pojawiało się nieco przekłamań, a w komentarzach pod nimi masa niemerytorycznych interpretacji. Postanowiłem, że przedstawię całą sytuację jeszcze raz, krok po kroku, wraz z wnioskami na przyszłość.

Biblioteka 500+ jest akcją, którą chciałbym kontynuować. Niemniej jednak to nie uda się bez Waszej ścisłej współpracy, jak również bez dobrej woli i współpracy bibliotekarzy. Smród i bijatyka nikomu tu nie służą. Przekręcanie faktów stanowi tylko pożywkę dla tych, którzy szukają kolejnych pretekstów do dowalenia “blogerowi z nadmuchanym ego”, “obibokowi, który mógłby się wziąć do roboty” czy też “kołczowi od trzepania kasiorki” – to tylko niektóre określenia, które przeczytałem na swój temat w komentarzach.

I pomimo, że biblioteka we Wrześni ostatecznie przyjęła “Finansowego ninja”, to cała sprawa pozostawia niesmak i brak poczucia wygranej. Wina leży po wszystkich stronach: Czytelnika, który zgłaszał bibliotekę do programu, mojej – bo niedostatecznie zweryfikowałem dostarczone mi dane, oraz dyrekcji biblioteki, która niezbyt uprzejmie zareagowała na przesyłkę.

Aby uciąć wszelkie spekulacje i domysły – przedstawiam wszystkie szczegóły i analizuję, gdzie popełnione zostały błędy. Liczę, że płynąć będzie z tego nauka dla nas wszystkich.

Biblioteka 500+ i o co w niej chodzi?

Wprowadzenie w dużym skrócie dla tych, którzy nie słyszeli jeszcze o mojej akcji “Biblioteka 500+”:

• Napisałem książkę “Finansowy ninja”, która sprzedała się już w ponad 27 tys. egzemplarzy.
• Książka kosztuje 69,90 zł i obiektywnie – nie każdy może sobie pozwolić na jej zakup.
• Dla niektórych wysoka cena to uzasadnienie dla kradzieży. Powody są różne, np. “za drogo kosztuje, to sobie ściągnę z sieci” albo “już wystarczająco zarobił”.
• Aby temu przeciwdziałać zdecydowałem, że umożliwię każdemu przeczytanie książki w bibliotekach. Właśnie po to powstała akcja “Biblioteka 500+”.
• Książki do bibliotek przekazuję bezpłatnie pokrywając koszt książki oraz jej wysyłki.
• Książki wysyłam do bibliotek wskazanych przez Was – Czytelników bloga. Ma trafiać tam, gdzie jej potrzebujecie. To Wy o tym decydujecie.
• Dotychczas zrealizowałem dwie wysyłki po ok. 500 sztuk – łącznie do około 1000 bibliotek w całym kraju: od najmniejszych mieścin po wielkie miasta.
• Cały czas można zgłaszać biblioteki wypełniając ten formularz. Wysyłki realizuję mniej więcej 2x rocznie.

Poza zapewnieniem dostępu do książki, realizuję w ten sposób również swoje cele marketingowe:

• O książce dowiaduje się coraz więcej osób.
• Niektóre osoby kupują książkę po zapoznaniu się z nią w bibliotece.
• Zakupów dokonują także same biblioteki, które widzą, jak długie kolejki ustawiają się do wypożyczenia.

Szczegółowo o efektach promocji pisałem w artykule “Jak wypromowałem książkę “Finansowy ninja”, czyli strategia i sposoby samodzielnych działań PR – case study #FinNinja część 2”

Procedura wyboru bibliotek do darmowej wysyłki

Każdy z Was może zgłosić lokalną bibliotekę do programu “Biblioteka 500+”. Niemniej jednak postawiłem konkretne wymogi, aby móc zgłoszenie uznać za kompletne. Cytuję:

Założenia programu “Biblioteka 500+” są następujące:

• Każda wskazana przez Was biblioteka (na razie limit to 500) otrzyma bezpłatnie jeden papierowy egzemplarz książki “Finansowy ninja”.
• Biblioteka nie będzie ponosiła z tego tytułu żadnych kosztów (wysyłka także po mojej stronie).

Dlaczego to robię? Bo uważam, że mnie stać, zarobiłem wystarczająco dużo i uważam to za dobry sposób zapewnienia szerokiego dostępu do “Finansowego ninja”. Jednocześnie wytrącam w ten sposób wszystkie argumenty osobom, które próbują uzasadnić piractwo rzekomo wysoką ceną książki. Dla jasności: nie ma usprawiedliwienia dla kradzieży książki.

Aby zgłosić bibliotekę do mojego programu musisz skontaktować się z lokalną biblioteką i uzyskać wszystkie podane niżej dane. Numer telefonu komórkowego do pracownika biblioteki oraz jego adres email (lub kontaktowy biblioteczny) są niezbędne. Zastrzegam sobie prawo do kontaktu i weryfikacji tych zgłoszeń.

Wymagam kontaktu z lokalną biblioteką oraz podania kompletu danych kontaktowych bibliotekarza po to, aby zminimalizować szansę, że ktoś zgłosi bibliotekę “zaocznie”. Dane te są wymagane.

Do tego proszę o podanie danych osoby zgłaszającej daną bibliotekę (imię, nazwisko i adres email). Dane te są jednak w formularzu opcjonalne, gdyż zgłoszeń dokonują czasami sami pracownicy bibliotek. Nie wszyscy wypełniają te pola.

Mniej więcej raz na pół roku organizuję hurtową wysyłkę książek. Skompletowaną do tego momentu listę skrupulatnie przeglądam odrzucając wszystkie zgłoszenia, które są wybrakowane, np. nie zawierają imienia i nazwiska bibliotekarza i jego danych kontaktowych. Usuwam także wszystkie zauważone próby fraudów, np. zgłoszenia, w których widzę, że ktoś próbował wpisać fałszywe dane, nieistniejące adresy email lub adresy bibliotek niepasujące do ich prawdziwej lokalizacji.

W efekcie, przy ostatniej wysyłce, ze zgłoszonych 686 bibliotek po przefiltrowaniu listę zawęziłem do 484 – poniżej planowanej liczby 500 bibliotek. Ponad 200 zgłoszeń musiałem po prostu wyrzucić.

Gdybym chciał usunąć także te zgłoszenia, w których zgłaszający nie podał swoich danych kontaktowych (pole opcjonalne), to na liście pozostałoby tylko 258 bibliotek. Niemniej jednak dotychczas uznawałem, że dane zgłaszającego nie są niezbędne do skutecznego zrealizowania wysyłki do biblioteki.

Po przygotowaniu finalnej listy, tam gdzie mam jakieś wątpliwości, e-mailowo kontaktuję się z konkretnymi bibliotekami prosząc o potwierdzenie chęci otrzymania książki. Jeśli w ogóle otrzymam odpowiedź, to zazwyczaj jest ona twierdząca. Niemniej jednak – robię to tylko na wyrywki.

Przed pierwszą wysyłką – w październiku 2016 r. – do wszystkich bibliotek wysłałem e-maile uprzedzające o tym, że wyślę paczkę. Poprzednio nie otrzymałem na tym etapie żadnej odmowy. Przed ostatnią wysyłką – w kwietniu 2017 r. – po prostu zapomniałem to zrobić, co jest moim ewidentnym przeoczeniem.

W uzgodnionym terminie mój magazyn pakuje wszystkie przesyłki dla bibliotek dołączając do nich oprócz listu przewozowego także list ode mnie szczegółowo wyjaśniający dlaczego biblioteka otrzymuje przesyłkę i zapewniający, że jej przyjęcie nie rodzi żadnych zobowiązań po stronie biblioteki. Treść tego listu znajdziecie poniżej:

Przesyłki wysyłane są do bibliotek kurierem Pocztex i docierają zazwyczaj w 48 godzin. Dzięki temu, że mój magazyn wysyła je pocztą kurierską, możemy na bieżąco śledzić ich status i dokładnie wiemy czy zostały odebrane czy też wracają do naszego magazynu w wyniku “odmowy przyjęcia”. Swoją drogą w przypadku takiej odmowy ponoszę podwójnie opłatę na rzecz Poczty Polskiej, więc tym bardziej nie zależy mi na tym, aby przesyłki się “odbijały”.

Przy październikowej wysyłce na 499 wysłanych paczek powróciło do nas 7 paczek z adnotacją “odmowa przyjęcia”. W obecnej, kwietniowej wysyłce mieliśmy podobną skuteczność – na 484 wysłane paczki “odbiło się” ostatecznie 8 przesyłek (ostatnie w tym tygodniu, więc liczby podane w niektórych artykułach w sieci nie są już aktualne).

Dla jasności: nie żywię żadnej urazy w związku z tym, że powracają do mnie przesyłki nadawane do bibliotek. To normalne i po prostu się zdarza. Powodów może być kilka: błędny adres, wypełnienie przez Czytelnika formularza zgłoszeniowego bez uprzedniego uzyskania zgody biblioteki, pomyłka kuriera itp.

Czytaj także: Biblioteka 500+, czyli skąd można wypożyczyć książkę “Finansowy ninja” – kompletna lista

Koszty akcji Biblioteka 500+

Podkreślam, że wszystkie koszty związane z realizacją akcji wysyłki bibliotek pokrywam z własnej kieszeni. Biblioteki nic nie płacą za otrzymanie książki. Za to moje koszty wyniosły dotychczas łącznie 18 680 zł.

Pierwsza wysyłka – październik 2016 r.:

• 3127 zł = koszt 530 egzemplarzy (5,90 zł brutto za egzemplarz) wysłanych do bibliotek.
• 6378 zł = koszt pakowania i wysyłki książek do bibliotek.
• SUMA = 9505 zł.

Druga wysyłka – kwiecień 2017 r.:

• 2899 zł = koszt 488 egzemplarzy (5,94 zł brutto za egzemplarz) wysłanych do bibliotek.
• 6276 zł = koszt pakowania i wysyłki książek do bibliotek.
• SUMA = 9175 zł.

Korespondencja z biblioteką we Wrześni

I po tym długim wstępie docieramy do sedna, czyli komunikacji z Panią Dyrektor Biblioteki Publicznej we Wrześni, która przysłała mi takiego maila:

Nie wiem, jakie odczucia wzbudza w Was ten email, ale ja poczułem jakby zarzucano mi, że jestem oszustem. Świadome ujęcie słowa “darmowy” w cudzysłów sugerowało, że Pani Dyrektor kwestionuje bezpłatność, o której zapewniałem w dołączonym do przesyłki liście.

Sprawdziłem status paczki do Wrześni podejrzewając, że może mail został wysłany bez jej odbierania. Nie. Przesyłka została odebrana, więc list powinien zostać przeczytany. Nie pozostawia on żadnych niedomówień. Wysłałem więc do Pani Dyrektor email o następującej treści:

Równolegle opublikowałem na Twitterze email otrzymany od Pani Dyrektor z poniższym komentarzem:

Ktoś mnie później zapytał dlaczego ukrywam nazwisko Pani Dyrektor. Rzeczywiście – nie ma podstaw by to robić.

Dlaczego opublikowałem tweet? Z takiego samego powodu, dla którego wrzucam do sieci wszelkie inne moje opinie. Ręce mi opadły po przeczytaniu maila Pani Dyrektor. Chciałem Wam pokazać, do jakich absurdów może dochodzić przy próbie przekazania darmowego egzemplarza książki do biblioteki, która – przynajmniej w teorii – powinna być nim zainteresowana.

Pani Wioletta nie próbowała ze mną niczego wyjaśnić. Po prostu odrzuciła darowiznę bez słowa wyjaśnienia. Pomijając formę, w jakiej to zrobiła – kompetnie nie przystającą do pracownika jednostki kulturalnej – to po prostu pozbawiała mieszkańców Wrześni możliwości przeczytania “Finansowego ninja”. No nie tak rozumiem rolę dyrekcji bibliotek. Dodatkowo zamiast po prostu odmówić przyjęcia przesyłki, to ją przyjęła i później zadeklarowała odesłanie książki. Przecież to generuje dodatkowe koszty dla biblioteki. Oczy mnie bolą jak widzę wydawanie publicznych pieniędzy w tak głupi sposób (jakkolwiek małe by nie były).

Mój tweet został zauważony zarówno przez Was, jak i media. Czytelnicy zaczęli pisać do Pani Dyrektor z prośbą o wyjaśnienie dlaczego biblioteka nie jest zainteresowana przyjęciem książki. Później dowiedziałem się, że z biblioteką kontaktowali się także dziennikarze zainteresowani sprawą. Mleko się rozlało…

Po dwóch godzinach otrzymałem odpowiedź z biblioteki:

Odpowiedź Pani Dyrektor sugerowała, że wysłanie paczki na adres biblioteki z umieszczeniem dodatkowo imienia i nazwiska pracownika biblioteki, który został wskazany jako osoba kontaktowa, to nieprawidłowe działanie. No z tym się kompletnie nie mogę zgodzić. Rozumiem, że pracownik mógł się zdenerwować otrzymując niezamówioną według niego paczkę (zakładam, że jest możliwy taki scenariusz), ale od tego jest przełożony pracownika, aby go uspokoić i wyjaśnić sytuację. Przynajmniej tak to funkcjonowało, gdy do mnie – gdy jeszcze byłem dyrektorem – przychodził roztrzęsiony pracownik.

Na podstawie treści i pouczeń Pani Dyrektor wywnioskowałem, że już wie, że sprawa nabrała rozgłosu. Odpowiedziałem w następujący sposób:

Ostatecznie otrzymałem taką odpowiedź:

Ucieszyłem się, grzecznie podziękowałem i opublikowałem od razu wpis na Twitterze.

Wkraczają media i mleko jeszcze bardziej się rozlewa

W międzyczasie skontaktował się ze mną dziennikarz Inn:Poland, który przyznał się, że dzwonił do biblioteki we Wrześni. Poprosił o rozmowę i odpowiedź na kilka pytań. Nie lubię, gdy serwis ten pisze artykuły wyłącznie na podstawie mediów społecznościowych i własnych domysłów, więc udzieliłem wyczerpujących odpowiedzi. Finalny tekst znajdziecie tutaj.

Nie będę komentował co myślę o sensacyjnym tytule tej publikacji (dla jasności: absolutnie nie popieram takiego tzw. clickbaitu, czyli przynęty do kliknięcia w link). Zwrócę tylko uwagę na to, że w tekście pojawiło się bardzo niejednoznaczne sformułowanie wypowiedzi Pani Wioletty:

Wypowiedź sugeruje, że przesyłka wysłana została na domowy adres pracownika, a nie do biblioteki. Jest to o tyle istotne, że dzień później swoją interpretację tego wpisu opublikował serwis Bezprawnik. Ten tekst został już na moją prośbę poprawiony, ale poniżej możecie zobaczyć jak wyglądała oryginalna treść.

Plotka poszła w ruch. “Garbage In – Garbage Out” (śmieci na początku – śmieci na końcu) – tak właśnie działają dzisiaj media, w których liczy się przede wszystkim szybkość podania informacji. O ile Inn:Poland kontaktował się ze mną i autoryzował wypowiedzi, to wpis Bezprawnika powstał bez żadnego kontaktu ze mną jako stroną całej sytuacji. Na plus mogę powiedzieć, że redakcja po interwencji skorygowała niektóre nieprawdziwe informacje.

Aby jednoznacznie przekonać niedowiarków kto był adresatem paczki, zamieszczam poniżej kopię listu przewozowego (z numerem przesyłki):

Przesyłka adresowana była na Panią Liliannę Podemską – pracownika biblioteki. W zgłoszeniu dokonanym przez Czytelnika bloga zawarty był także jej numer telefonu komórkowego (nie weryfikowałem czy prawdziwy). Dane były kompletne i nie budziły żadnych wątpliwości.

Dodatkowo na stronie Pocztex możecie sobie zweryfikować, że paczka rzeczywiście została odebrana. Swoją drogą doskonale widać, że paczka dochodzi zazwyczaj na drugi dzień roboczy od momentu opuszczenia magazynu w Zwierzyńcu. 🙂

Konflikt budzi złe trolle

Ubolewałem już publicznie, że akcje takie jak “Biblioteka 500+” nie zdobywają zainteresowania mediów. Są za dobre, za grzeczne, zbyt pozytywne i nie ma w nich konfliktu. Nie ma niczego spektakularnego, co mogłoby zainteresować media żywiące się przede wszystkim sensacją. Gdy jednak wrzuciłem tweeta zawierającego kilka wyrazów “nie” i noszącego znamiona konfliktu, dziennikarze poczuli potencjalnie nośny temat. Nie dziwię się im, co nie znaczy, że podoba mi się taki sposób uprawiania dziennikarstwa.

Oczywiście zawsze taki temat budowany na konflikcie i jeszcze do tego podany nieprecyzyjnie, powoduje emocje i dzieli audytorium. Ktoś przyzna rację mi, ktoś inny Pani Dyrektor, a prawda jest taka, że przegrywają wszyscy. Wystarczy poczytać komentarze, insynuacje i inwektywy kierowane w kierunku uczestników tego sporu.

Pikanterii sprawie dodaje fakt, że sprawa została załatwiona na dwie godziny przed publikacją pierwszego artykułu w sieci na ten temat.

Zobacz także: Dziś premiera bestsellera “Finansowy ninja”: spotkanie autorskie i program Biblioteka 500+

Subiektywna ocena sytuacji

Spróbujmy teraz na chłodno przeanalizować całą sytuację. Scenariusz eskalacji zdarzenia mógł wyglądać tak:

1) Niewykluczone, że któryś z Czytelników bloga zgłosił bibliotekę we Wrześni “zaocznie” – bez rozmowy z bibliotekarką i uzyskania jej zgody na otrzymanie “Finansowego ninja”. A być może, nawet jeśli uzyskał taką zgodę np. w listopadzie, to w kwietniu bibliotekarka miała już prawo o tym nie pamiętać.

2) Ja nie wysłałem e-maila uprzedzającego o tym, że należy spodziewać się przesyłki. To kolejny błąd.

3) Pani Lilianna odbierająca przesyłkę zamiast odmówić jej przyjęcia w przypadku wątpliwości, to po prostu ją przyjęła, po czym się zdenerwowała, że być może będzie musiała za coś za chwilę płacić i zgłosiła sprawę Pani Dyrektor.

4) Pani Dyrektor Wioletta napisała do mnie emocjonalnego maila, zamiast uspokoić pracownika i zweryfikować sytuację

5) Ja bez większego namysłu podzieliłem się z Wami treścią tego maila na Twitterze i na bieżąco informowałem o postępach do momentu zmiany decyzji biblioteki.

Czy mogłem nie publikować mojego tweeta? Mogłem. Czy żałuję, że go opublikowałem? Mam mieszane uczucia. Zauważam i negatywne i pozytywne strony tej sytuacji.

Mówiąc wprost – przy akcji “Biblioteka 500+” brutalnie zderzam się z mentalnością niektórych bibliotekarzy. Większość jest “do rany przyłóż”, ale są też takie biblioteki, których działanie budzi duże wątpliwości. We Wrześni przynajmniej udało się sprawnie doprowadzić do pomyślnego rozwiązania – biblioteka zdecydowała się wprowadzić “Finansowego ninja” do księgozbioru. Zdarzają się jednak takie biblioteki, które pomimo otrzymania książki jeszcze w październiku, do dzisiaj nie udostępniły jej do wypożyczania. Przykładowo koresponduję z biblioteką w Szczecinie. Wczoraj, po kolejnych ponagleniach od Czytelnika i ode mnie, kierownik działu gromadzenia zasobów zasugerował, żebym, skoro mi się spieszy, poszukał wolontariusza przeszkolonego w opracowywaniu książek i “dostarczył” go do biblioteki. Poważnie. Gdy zapytałem czy mogę opublikować jego adres emailowy, na który mogą zgłaszać się wolontariusze, dzisiaj otrzymałem informację, że książka właśnie jest opracowywana (podobno bez żadnego związku z moim mailem – po prostu po 6 miesiącach nadszedł jej czas).

Były też takie biblioteki, które twierdziły, że nie dostały książki – i tak odpowiadały Czytelnikom pytającym o #FinNinja. Otrzymywałem podejrzliwe maile sugerujące, że prawdopodobnie wcale nie wysłałem książki. Po weryfikacji listów przewozowych okazywało się, że przesyłka dotarła do biblioteki. Po interwencji w większości przypadków się odnajdywała.

Te historie nie widziały światła dziennego i niektóre z sytuacji do dzisiaj nie zostały załatwione. Chociaż nie lubię niepotrzebnie podnosić nikomu ciśnienia (także sobie), to faktem jest jednak, że upublicznienie maila Pani Dyrektor z Wrześni dało niemalże natychmiastowy efekt. I to właśnie ta skuteczność powoduje, że poważnie zastanawiam się, w jaki sposób działać dalej. Nie podoba mi się publiczne piętnowanie takich zachowań, chociaż czasami pracownicy szeroko rozumianej kultury aż się o to proszą. Próby cichego załatwiania spraw czasami nie dają żadnych rezultatów. Przykładowo: do dzisiaj nie zdecydowałem się upublicznić listy bibliotek, które odmówiły przyjęcia przesyłki przy poprzedniej wysyłce.

W przypadku maila Pani Dyrektor z Wrześni nie miałem żadnych wątpliwości. Mówiąc kolokwialnie – sama się podłożyła. Moja reakcja nie była przemyślana – ot otrzymałem coś co w mojej opinii nosiło znamiona niezasłużonego kopnięcia mojego tyłka dodatkowo odcinającego mieszkańcom Wrześni dostęp do książki, więc podzieliłem się tą informacja w sieci. Podobnie jak pokazuję w sieci kulisy walki z piratami, tak i tu pokazałem, że nawet bibliotekarze czasami nie pomagają mi walczyć z piratami (co osobiście uważam za karygodne). Pechowo dla Pani Dyrektor “trafiła kosa na kamień”.

Z jednej strony mam w sobie dużą potrzebę wyciągania na światło dziennie przeróżnych patologii, piętnowania ich i doprowadzania do tego żebyśmy przestali traktować je jak normę lub coś społecznie akceptowalnego. Z drugiej – w każdej takiej sytuacji widzę konkretnych ludzi z ich problemami, słabą sytuacją, gorszymi dniami czy po prostu błędami. Z jednej strony naturalnie włącza mi się odruch typu “wiem jak utrzeć nosa”, a z drugiej – nie chcę wyrządzać krzywdy. Trudno wypośrodkować. Przekonuję się, że chyba nie ma złotego środka.

Niestety nieprzychylnym mi osobom bardzo łatwo jest zamknąć wszystko w wygodną dla nich ramkę “robi sobie marketing kosztem innych”. To nie jest tak proste. Nie wierzę, że zamieszanie budowane na konflikcie osób stojących “po jasnej stronie mocy”, ma jakiekolwiek pozytywne wizerunkowe rezultaty. Wcale nie jest mi potrzebna “łatka” bezwzględnego autora, który dyktuje warunki bibliotekom. To niczemu nie służy. Oczywiście zamieszanie zwiększa liczbę osób, które usłyszały o “Finansowym ninja”, ale nie w kontekście, którego bym sobie życzył.

Dla jasności: wcale nie jestem dumny z obrotu sprawy. Z prostej przepychanki mailowej zrobił się publiczny konflikt podkręcany przez media. Wczoraj, gdy pisało do mnie Radio Września i lokalna gazeta – odmówiłem komentarza. Wystarczy. Napisałem, że “nie uważam, że dalsze drążenie tego tematu służyłoby czemu innemu niż generowaniu atmosfery sensacji. Pani Dyrektor biblioteki we Wrześni po refleksji zdecydowała się jednak przyjąć i udostępnić książkę Czytelnikom. Temat ze swojej strony uważam za zakończony. Nie mam woli jego rozdmuchiwania ani dokładania zmartwień Paniom z biblioteki.”

Sprawdź również: Jak wypromowałem książkę “Finansowy ninja”, czyli strategia i sposoby samodzielnych działań PR – case study #FinNinja część 2

Czy niezamówiona przesyłka rodzi zobowiązania?

Warto przeanalizować jeszcze jeden wątek, który był osią obrony reakcji Pani Dyrektor z Wrześni. Komentujący podnosili w komentarzach, że kilka lat temu naciągano biblioteki w taki sposób, że wysyłano do nich teoretycznie darmowe publikacje, po czym – po upływie okresu na zwrot przesyłki – przesyłano faktury za “subskrypcję cyklicznej usługi”. Oczywiście było to oszustwo mające na celu wprowadzenie w błąd i zarobek. Podejrzewano, że stąd właśnie wynikała taka a nie inna reakcja biblioteki.

To zasadny argument. Biblioteka nie jest osobą fizyczną – więc raczej nie podlega ochronie w ramach ustawy o prawach konsumenta. Chętnie przeczytam komentarz prawnika, jak to wygląda jednak w sytuacji, gdy na adres biblioteki przychodzi przesyłka zaadresowana na imię i nazwisko konkretnego pracownika. Czy w takim przypadku nie można uznać, że przesyłka adresowana jest do osoby fizycznej, którą można potraktować jako konsumenta podlegającego ustawie o prawach konsumenta?

Dla Waszej informacji: zgodnie z prawem jest tak, że konsument otrzymujący niezamówiony produkt – nawet w przypadku próby wyłudzenia – nie jest do niczego zobowiązany! Aktualnie obowiązujące przepisy prawa nie pozostawiają w tym przypadku wątpliwości i warto żebyście je znali.

Pierwszym ważnym aktem jest Ustawa o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 827). Mówi ona tak:

Art. 5.

1. Spełnienie świadczenia niezamówionego przez konsumenta, o którym mowa w art. 9 pkt 6 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2016 r. poz. 3 i 1823), następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań.
2. Brak odpowiedzi konsumenta na niezamówione świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.

Drugim ważnym aktem jest Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym z dnia 23 sierpnia 2007 r. (Dz.U. 2007 nr 171 poz. 1206). Mówi ona tak:

Art. 9. Nieuczciwymi praktykami rynkowymi w każdych okolicznościach są następujące agresywne praktyki rynkowe:
(…)
6) żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie zostały zamówione przez konsumenta;

Reasumując: jeśli osoba fizyczna otrzyma adresowaną do siebie przesyłkę, której nie zamawiała, to w ogóle nie jest zobowiazana do zapłaty – nawet gdyby przedsiębiorca sobie jej życzył. Z ustawy o prawach konsumenta wynika wręcz, że nie są nakładane żadne zobowiązania, czyli np. moglibyśmy nawet uznać, że taką przesyłkę sobie zatrzymujemy. 😉 Chociaż to może podpadać pod jakiś inny paragraf…

Podsumowanie

Wnioski na przyszłość?

• Wymagać od Was bardziej precyzyjnych danych włącznie z Waszymi danymi kontaktowymi żeby było wiadomo na 100% kto dokonał konkretnego zgłoszenia.
• Uprzedzać biblioteki tuż przed wysyłką.
• Uzależniać wysyłkę od otrzymania potwierdzenia chęci jej otrzymania.

Myślę, że ostatni punkt niestety znacząco ograniczy liczbę bibliotek, bo z moich doświadczeń wynika, że wiele z nich po prostu nie odpowiada na maile. No ale jakoś muszę oszczędzić stresu sobie i ich pracownikom. 😉

I na koniec bardzo chcę podziękować Wam – Czytelnikom – za zaangażowanie, głosy wsparcia, a także aktywne działanie. Niejedna osoba napisała do biblioteki we Wrześni. Dziękuję! Właśnie w ten sposób możecie pokazywać, że Wam zależy.

Dziękuję także wszystkim pracownikom bibliotek, którzy przyjęli książkę i przesyłają do mnie miłe maile z podziękowaniami za przesłanie #FinNinja. Szczególnie cieszą mnie te, w których załączacie zdjęcia książki na półkach lub eksponowanej w dziale nowości. Dziękuję też za wszystkie dyplomy okolicznościowe. W szczególny sposób pozdrawiam Panią Grażynę z biblioteki w Helu, która przesłała mi pozdrowienia „z początku Polski”. 🙂 Może wpadnę w wakacje.

Jeśli ten wpis przeczyta Pani Wioletta oraz Pani Lilianna z biblioteki we Wrześni, to jeszcze raz przepraszam za całą sytuację. Cieszę się, że ostatecznie Czytelnicy z Wrześni będą mieli skąd wypożyczyć “Finansowego ninja”.

I od razu zapowiem, że ten wpis jest wstępem do dużo ważniejszego tematu, który zdecydowałem się poruszyć pod wpływem ostatnich zdarzeń. Analogicznie jak tutaj wyciągnąłem na światło dzienne korespondencję z biblioteką, tak w kolejnym tego typu wpisie przedstawię Wam dialogi z osobami, które kradną i nielegalnie sprzedają moją książkę. Krótko mówiąc: piszę przewodnik jak radzić sobie z piratami w sieci. Wiem, że nie ma to wiele wspólnego z tematyką oszczędzania, ale za to ma bardzo dużo wspólnego z szeroko pojmowanym dbaniem o własny interes oraz zapobieganiem łamaniu praw autorskich. Będzie także o narzędziach, które pomagają mi w tej walce.

A tymczasem życzę Wam dobrego dnia i bardzo proszę o kulturalną dyskusję w komentarzach.