Budżet domowy 2018 – gotowy szablon dla MS Excel, Numbers i Google Docs

Na rok 2018 – nowy szablon budżetu domowego. Uniwersalny arkusz pomagający panować nad przychodami i wydatkami – w perspektywie miesięcznej i rocznej.

Już od kilku tygodni otrzymuję od Was pytania, czy udostępnię szablon budżetu domowego na kolejny rok. Pioruńsko mnie to cieszy. 🙂 Widzę, jak kolosalna zmiana w tym obszarze zaszła na przestrzeni ostatnich 5 lat. Coraz więcej osób przekonuje się jakie korzyści daje świadome planowanie finansów.

Są osoby, które prowadzą budżet na kartce, inne planują go w arkuszu kalkulacyjnym, a jeszcze inne w dedykowanej aplikacji takiej jak YNAB czy Microsoft Money. Ja osobiście preferuję tę ostatnią, ale wiem, że wśród Czytelników nie brakuje miłośników arkuszy kalkulacyjnych. To właśnie dla Was przygotowałem szablon budżetu domowego na rok 2018. Jest on w pełni zgodny z zeszłoroczną wersją – co ucieszy na pewno jej użytkowników. Dostępny jest w wersjach dla Microsoft Excel (działająca najlepiej), Numbers dla Maca oraz Google Docs.

Ale to nie jedyny prezent na Gwiazdkę… Szczegóły dla wytrwałych – pod koniec wpisu, m.in. szybka promocja „Finansowego ninja” i Szafrański w garniturze! 🙂

Jak zacząć prowadzenie budżetu 2018

Wiem, że wiele osób słyszących po raz pierwszy o budżecie domowym, wzdryga się na samą myśl o nim. Rozumiem wszystkie obiekcje:

• To rzecz nowa dla mnie i nie umiem tego.
• Boję się dowiedzieć ile tak naprawdę wydaję.
• Jest względnie OK i nie chcę wprowadzać zmian.
• Boję się, że sobie nie poradzę.
• Plany zawsze rozjeżdżają mi się z rzeczywistością.
• Mam słomiany zapał i na pewno nie wytrwam.
• Dobrze panuję nad pieniędzmi i szkoda mi czasu na budżetowanie.

Nawet, jeśli traktujesz te obiekcje jako prawdziwe zagrożenie dla zasadności prowadzenia budżetu, to warto się przemóc. Korzyści w pełni rekompensują poniesione wysiłki. Tutaj możesz zapoznać się z opiniami Czytelników mojego bloga, którzy wyjaśniali, jak wiele atutów ma prowadzenie budżetu:

→ Dlaczego warto prowadzić budżet domowy?

Co więcej – naprawdę nie każdy musi prowadzić budżet domowy. Cele budżetowania można osiągnąć także bez prowadzenia budżetu, o ile tylko postępować będziesz według kilku podstawowych zasad. Tu znajdziesz ich listę:

→ Jak oszczędzać bez budżetu domowego?

A jeśli boisz się arkusza kalkulacyjnego i wolisz liczenie na kartce papieru, to tutaj znajdziesz szczegółowy przewodnik (oraz szablon) jak poprowadzić prosty budżet domowy:

→ Jak wygląda najprostszy budżet na kartce?

Podstawowa zasada prowadzenia budżetu to “nie komplikować”. Jego tworzenie i bieżąca kontrola mają być maksymalnie proste. Dlatego właśnie udostępniany dzisiaj szablon tworzyłem dbając o jego maksymalną przejrzystość.

Wyczerpujące informacje dotyczące tworzenia budżetu znajdziecie w cyklu wpisów “Zaplanuj budżet domowy”. Zachęcam przede wszystkim do zapoznania się z tymi wpisami:

• Kategoryzacja wydatków – tu znajdziecie gotowe szablony kategorii przychodów i kosztów. Osobiście polecam zaczęcie od kilku podstawowych (nie komplikuj!).
• Budżet domowy przy nieregularnych zarobkach – instrukcja dla tych, którzy mają nieregularne zarobki.

W tym roku szczegółowo odpowiadałem także na Wasze pytania dotyczące mojego szablonu budżetu:

→ 15 odpowiedzi na Wasze pytania o budżet domowy 2017

No to skoro formalności i wstęp mamy już za sobą, to pora przejść do szczegółów…

Czytaj także: Budżet domowy 2020 – szablon dla Excela, Numbers i Google Docs

Szablon budżetu domowego 2018

Tegoroczny szablon nie różni się pod względem funkcjonalności od zeszłorocznego. To dobra informacja dla osób, którym zależy na ciągłości budżetowania w oparciu o stary plik – niczego nie będziecie musieli się uczyć od nowa.

Niemniej jednak wprowadziłem kilka drobnych zmian:

1. Możliwość samodzielnej zmiany roku budżetowego – wystarczy, że w komórce D2 na zakładce „CAŁY ROK” wstawicie w żółtym polu aktualny rok. Automatycznie zostanie on skopiowany na pozostałe zakładki arkusza.
2. Dodana możliwość „zwijania” wszystkich podkategorii – ta funkcja działa tylko w Excelu. Niemniej jednak teraz możecie ukryć wszystkie podkategorie klikając znaczki „+” i „-” na lewym marginesie arkuszy.
3. Poprawione działanie budżetu w Numbers na Mac – nowa wersja szablonu budżetu powinna już w pełni poprawnie działać w najnowszej wersji aplikacji Numbers. Wcześniej zgłaszaliście problemy z sumowaniem w niektórych kategoriach.

Podobnie jak w ubiegłorocznym szablonie, także i teraz dostępna jest oddzielna zakładka z podsumowaniem rocznym („CAŁY ROK”). Pozwala ona spojrzeć na swój budżet z perspektywy 12 miesięcy – zarówno na plany, jak i na rzeczywistą realizację budżetu. Wszystkie dane odświeżają się automatycznie. Takie roczne podsumowanie przydaje się przy porównywaniu kolejnych lat prowadzenia budżetu oraz pomaga zweryfikować rzeczywistą sumę kosztów rozciągających się na kilka miesięcy w roku – co ułatwia planowanie przyszłych wydatków nieregularnych, np. wakacji.

Udostępniam trzy podstawowe wersje szablonu budżetu domowego – dla aplikacji Microsoft Excel, Numbers dla Mac oraz jako arkusz Google Docs. Próbowałem zapewnić poprawne działanie arkusza w aplikacji LibreOffice, ale poległem. Jeśli komuś potrzebna będzie wersja dla OpenOffice, to proponuję ściągnąć arkusz w formacie ODS bezpośrednio z Google Docs.

Sprawdź również: Jak zaplanować prosty budżet domowy – przewodnik krok po kroku

Plusy i minusy tegorocznego szablonu

Dla jasności: ten arkusz służy do realizacji dwóch podstawowych zadań:

• Budżetowania: czyli planowania z wyprzedzeniem przychodów i wydatków w taki sposób, abyście przed rozpoczęciem miesiąca wiedzieli na co przeznaczycie każdą złotówkę zarobków (odkładanie pieniędzy też warto planować).
• Spisywania wydatków: czyli bieżącej kontroli realizacji budżetu albo inaczej mówiąc weryfikowania na ile plany rozmijają się z rzeczywistością. Robi się to po to, aby móc zauważyć, że wydajemy więcej niż założyliśmy i odpowiednio zareagować i zaplanować zmiany w budżecie (np. wydanie mniej pieniędzy na relaks żeby starczyło na ważniejsze potrzeby).

Ten arkusz nie umożliwia jednak:

• Śledzenia stanu kont i oszczędności.
• Odnotowywania i śledzenia przepływów finansowych między kontami.
• Pracy z wieloma walutami.

Uchylając rąbka tajemnicy: pracuję nad nową wersją arkusza, który oferować będzie więcej możliwości, ale już teraz wiem, że dostępny on będzie wyłącznie dla Excela. Niestety, ze względu na złożoność zastosowanych tam funkcji, nie potrafię zapewnić jego poprawnego działania w innych aplikacjach. A z kolei próba stosowania uproszczonych formuł, znacząco zwiększa czasochłonność pracy nad nowym szablonem (a i tak nie udaje się zapewnić pełnej zgodności).

Dlatego też do udostępnianego właśnie szablonu 2018 dodałem możliwość łatwej zmiany roku obrachunkowego. Dzięki temu będziecie mogli łatwo przystosować ten szablon do pracy w roku 2019, 2020 i każdym kolejnym. 🙂

Zobacz także: Jak zaplanować prosty budżet domowy – przewodnik krok po kroku

Jak używać szablonu – krok po kroku

Szczegółową instrukcję używania szablonu znajdziecie w starszym wpisie “Darmowy szablon budżetu domowego – recepta na kontrolę nad swoimi finansami”. Stamtąd też pochodzi film instruktażowy (UWAGA: na wideo pokazywana jest stara wersja szablonu, ale podstawowe zasady jego obsługi się nie zmieniły).

 

Dla osób, które wolą czytać, zamieszczam instrukcję poniżej:

Krok 1: Przygotuj własną listę kategorii

Zanim rozpoczniesz budżetowanie, to dobrze jest dostosować listę kategorii przychodów i wydatków do własnych wymagań. Służy do tego zakładka “Wzorzec kategorii”. Możecie na niej modyfikować zarówno nazwy kategorii (po to by ustawić je w pasującej Wam kolejności), jak i nazwy podkategorii (zawartość żółtych pól). Wpisane tu dane automatycznie skopiują się do wszystkich arkuszy budżetowych – zarówno podsumowania rocznego, jak i zakładek poszczególnych miesięcy.

W opracowaniu listy własnych kategorii pomoże wpis “Kategoryzacja wydatków, czyli droga do budżetu domowego”. Oczywiście można również oprzeć się na moich propozycjach zawartych w arkuszu.

Jeśli okaże się, że stosujecie mniej kategorii niż przewidziano na nie pól, to po prostu możecie ukryć nieużywane wiersze arkusza na poszczególnych zakładkach miesięcznych. Zdecydowanie odradzam ich usuwania, żeby nie rozsypały się zastosowane w nich formuły.

Krok 2: Zaplanuj cały budżet przed rozpoczęciem miesiąca

Kolejny krok to planowanie przychodów i wydatków. Służą do tego żółte pola w kolumnie C każdego z arkuszy miesięcznych.

Przy każdej z podkategorii przychodów wpisz ile planujesz zarobić w dany sposób w najbliższym miesiącu, a w podkategoriach kosztowych – ile planujesz wydać.

W sekcji “Plan budżetu” u góry arkusza zobaczysz, czy tak zaplanowany budżet się spina, tzn. czy wydatki nie przekraczają kosztów. Jeśli przekraczają, to musisz swój plan odpowiednio zmodyfikować. Jeśli jednak zostaje dodatkowa kwota do rozdysponowania, to od razu zaplanuj na co ją przeznaczysz. Sugeruję od razu nadwyżki przeznaczyć na budowanie oszczędności: powiększenie jednego z funduszy oszczędnościowych lub poduszki finansowej. O tym, w jakiej kolejności oszczędzać, przeczytasz tutaj:

→ Poduszka finansowa, czyli co musisz zrobić, zanim zaczniesz inwestować

Ideą budżetu domowego jest to, aby już na etapie planowania bilansował się on do zera, czyli żeby kwota zaplanowanych przychodów równała się kwocie zaplanowanych wydatków. Takie podejście oznacza, że mamy plan na zagospodarowanie każdej złotówki. I o to dokładnie w tym chodzi.

Krok 3: Spisuj na bieżąco wydatki i śledź realizację budżetu

Kolejny etap, to weryfikacja czy założenia budżetowe nie rozmijają się z rzeczywistością. Aby to sprawdzić, wystarczy na bieżąco spisywać ponoszone wydatki. Służą do tego tabelki z prawej strony każdej z miesięcznych zakładek – w sekcji “Dane szczegółowe – dzień po dniu”.

Zawarte tam pola reprezentują kolejne dni miesiąca. Wpisuj po prostu w odpowiednim polu przychody lub wydatki w danej kategorii w danym dniu. Jeśli chcesz dodać komentarz – po prostu dodaj komentarz. 🙂 Jeśli chcesz wprowadzić więcej niż jedną transakcję w tej samej komórce, wpisz = i następnie wykonaj wpisz działanie, np. 10+5,20.

Wszystkie wpisane tam dane będą automatycznie sumowane w kolumnach “Rzeczywiste przychody” i “Rzeczywiste koszty” i automatycznie będą wpływać na podsumowanie widoczne w sekcji “Rzeczywista realizacja budżetu” u góry arkusza.

Dodatkowo na bieżąco będzie także widać, jaki % zabudżetowanej kwoty wydałeś już w każdej z kategorii.

Krok 4: Reaguj i koryguj budżet

Nie ma takiego budżetu, który by się nie rozjeżdżał. Nie należy się tym stresować. Po prostu trzeba nauczyć się odpowiednio wcześnie zauważać problem po to, by znaleźć panaceum zanim stanie się on “problemem brzemiennym w skutki”.

I to właśnie temu służy budżet połączony z kontrolą wydatków – kontroli i stopniowemu budowaniu poczucia bezpieczeństwa finansowego. Tego właśnie Wam życzę na cały 2018 rok.

50.000 egzemplarzy „Finansowego ninja”

Na koniec – niespodzianka. Niedawno uczestniczyłem w akcji „Dzień Darmowej Dostawy” (DDD). Powiedzieć, że była udana – to jak nic nie powiedzieć. W ciągu zaledwie jednego dnia kupiliście ok. 3500 egz. książki i jednocześnie – w dniu 5 grudnia – łączna liczba sprzedanych egzemplarzy #FinNinja przekroczyła 50.000 egzemplarzy! Absolutnie niewyobrażalny jeszcze 2 lata temu wynik.

Bardzo mocno Wam dziękuję! Brak mi słów żeby powiedzieć, jak bardzo jestem wdzięczny za Wasze zainteresowanie książką. 🙂

Tu wyniki z DDD. Pozioma oś to godziny a pionowa – to kwota przychodów. Zielona linia na wykresie to wysokość godzinnego przychodu. Niebieska – to liczba wizyt w sklepie. Łącznie tego dnia wpłynęło ok. 3300 zamówień:

Żeby pokazać Wam skalę kosztów przy takich akcjach – w „Dzień Darmowej Dostawy” zaoszczędziliście łącznie 46.830 zł na bezpłatnych przesyłkach (koszty wysyłek były po mojej stronie).

A w ramach małego rewanżu zapraszam do obejrzenia świeżutkiej rozmowy, którą przeprowadził ze mną Wojtek „Wampir” Jagielski.

Szafrański w garniturze!

I na koniec mam dla Was jeszcze jedną, wyjątkową niespodziankę. 🙂

7 grudnia odbywała się uroczysta gala zorganizowana z okazji 25-lecia Polskiej Akcji Humanitarnej (PAH). Miło mi donieść, że miałem przyjemność odebrać statuetkę dla darczyńców PAH – za nasze wsparcie dla akcji Pajacyk.

To statuetka dla nas wszystkich. Dla każdej osoby, która kiedykolwiek, cokolwiek ode mnie kupiła, wpłaciła dowolną kwotę na konto PAH z tytułem przelewu „JOP Pajacyk”, uczestniczyła w akcji #GivingTuesday lub po prostu klika w brzuszek na stronie Pajacyka. W imieniu PAH i moim serdecznie Wam DZIĘKUJĘ!

Jestem niesamowicie zaszczycony i dumny. Do tego stopnia, że wbiłem się w garnitur – co na przestrzeni ostatnich 5 lat zdarzyło mi się… chyba tylko dwukrotnie. Nacieszcie zatem oko, bo to także w hołdzie dla Was.

Jak wygląda w liczbach nasze wsparcie dla Pajacyka? Absolutnie nie mamy się czego wstydzić!

• Łączne wpłaty Wasze i moje wyniosły do końca listopada 262.084 zł (tak tak!).
• Oznacza to, że ufundowaliśmy już 65.521 ciepłych posiłków dla dzieci.
• Większość tej kwoty pochodzi z akcji „1 książka = 1 posiłek”, czyli dzieleniem się przychodami ze sprzedaży „Finansowego ninja”.

Podczas uroczystości powiedziałem do zgromadzonych tam osób tak:

„Zaczynałem wsparcie dla #Pajacyka jako coś małego – od pierwszych wpłat na kilkanaście złotych. Nie bójcie się zaczynać rzeczy małych. Gdy wkłada się w nie dużo serca, to przy odrobinie szczęścia, można je powiększyć do rzeczy naprawdę dużych. Warto próbować!”

Na jednym ze zdjęć widać także Radka Kotarskiego, którego udało mi się zarazić bakcylem wspierania #Pajacyk. Gdybyście nie wiedzieli, to Radek i autorzy z jego wydawnictwa, przekazali już PAH drugie tyle, ile Czytelnicy JOP i #FinNinja – także ponad ćwierć miliona złotych!

Róbmy dobro i zarażajmy się nim nawzajem.

Do usłyszenia. 🙂

Zobacz także: Darmowy szablon budżetu domowego – recepta na kontrolę nad swoimi finansami

Zdjęcie na początku: Fotolia