6 książek o finansach, które musisz przeczytać… i kilkanaście które możesz :)

Tym artykułem chciałbym zamknąć (przynajmniej na razie) serię publikacji dotyczących edukacji finansowej, którą rozpocząłem artykułem “Edukacja finansowa – skąd czerpać wiedzę o oszczędzaniu i inwestowaniu” i kontynuowałem w zestawieniu blogów, które moim subiektywnym zdaniem warto systematycznie czytać. Dzisiejszy artykuł także jest subiektywny i przedstawia kilkanaście książek finansowych, które w mojej opinii musisz przeczytać, jeśli na poważnie myślisz o poprawie swojej sytuacji finansowej.

Prezentowane w tym artykule książki podzieliłem na kilka grup:

• Książki po polsku, których przeczytanie zdecydowanie polecam
• Książki po polsku, które powinieneś przeczytać jeśli będziesz miał niedosyt 🙂
• Książki dotyczące nieruchomości i zarabiania na wynajmie
• Książki po angielsku, które także polecam

Przy każdej z książek starałem się zamieścić krótką recenzję. Zastrzegam jednak, że prezentowane przeze mnie opinie są bardzo subiektywne. Nawet jeśli przy niektórych pozycjach przeczytasz moją krytykę, to nie ograniczaj się proszę do mojej opinii. Poszukaj i sprawdź co na temat danej książki sądzą inni. Uznałem jednak, że zamiast wrzucać wszystkie książki do jednego worka o nazwie “polecane”, raczej oczekujesz ode mnie pewnego porównania – wyboru kilku książek, które należy przeczytać w pierwszej kolejności. Ja bym tego oczekiwał 🙂 I dlatego właśnie przyjąłem taki sposób recenzowania.

Jeśli będziesz zainteresowany bardziej rozbudowanymi recenzjami książek, to – bardzo Cię proszę – upomnij się o to w komentarzu. Może przekonasz mnie, abym systematycznie opisywał na blogu przeczytane książki.

Zobacz również: 36 blogów finansowych, które warto czytać

Uwaga: Niektóre z podanych niżej linków to tzw. linki afiliacyjne. Kliknięcie w nie nic Ciebie nie kosztuje, ale mi może pomóc. Jeśli bowiem zdecydujesz się zakupić daną książkę, to zarobię na tym drobną prowizję. Nie kryję tego, gdyż nie mam się czego wstydzić. Opisuję tylko te książki, które miałem okazję sam zakupić i przeczytać, i które okazały się dla mnie przydatne. Skoro okazały się pomocne dla mnie, to mogą przydać się i Tobie. Ale jako człowiek oszczędny (za takiego się uważam) zawsze zachęcam Cię do przemyślenia każdej decyzji zakupowej. Proszę Cię, absolutnie nie kupuj produktów, co do których nie jesteś przekonany i które nie służą osiąganiu Twoich celów.

Książki finansowe zdecydowanie warte polecenia

Zastanawiałem się chwilę nad kluczem, według którego mogę ułożyć poniższą listę najbardziej rekomendowanych przeze mnie książek. Zdecydowałem się w końcu umieścić na niej książki z różnych obszarów tematycznych, ale każdą z nich mogę Ci zdecydowanie polecić. Książki te, w tym zestawieniu, prowadzą ze sobą dyskusję – wskazują różne drogi osiągnięcia bogactwa i sukcesu. Ale dobór jest nieprzypadkowy. Zależy mi bowiem na tym, byś sam przeszedł pewną ewolucję i wykonał gimnastykę z samym sobą – dobierając sobie taki sposób działania i pomnażania majątku, który jest dla Ciebie najbardziej odpowiedni. Dlatego, jeśli jeszcze nie miałeś w ręku żadnej z tych książek, polecam Ci ich przeczytanie dokładnie w takiej kolejności, jaką proponuję poniżej:

Bogaty ojciec biedny ojciec – Robert Kiyosaki

Podstawowa lektura dla wszystkich, którzy myślą o wolności finansowej. Robert to Amerykanin o hawajskich korzeniach. Książka zaczyna się dosyć niewinnie. Robert opisuje historię swojego życia i to, że jego sukces miał dwóch ojców: biednego Tatę, któremu wydawało się, że ciężka etatowa praca go do bogactwa (i który w miarę upływu czasu stawał się coraz biedniejszy), oraz bogatego ojca swojego kolegi, który mozolnie budował własną firmę by w końcu stać się jednym z najbogatszych ludzi na Hawajach. Książka doskonale pokazuje różnice mentalne pomiędzy obydwoma ojcami i daje bardzo dobre podstawy do przewartościowania postrzegania pieniędzy we współczesnym świecie. Pokazuje też jak upośledzony jest obecny system edukacji, który nie przygotowuje dzieci i młodzieży do radzenia sobie z własnymi finansami. Jest to pierwsza z serii książek Roberta Kiyosakiego i wiele osób wskazuje ją jako pierwszy impuls i podręcznik do zmiany swojego podejścia do zarabiania pieniędzy.

Jakie decyzje finansowe podejmują bogaci i dlaczego biedni robią błędy postępując inaczej – Andrzej Fesnak

Absolutnie rewelacyjna książka polskiego autora, która w mojej opinii mocno inspirowana jest Kiyosakim, ale jednocześnie posiada nasz lokalny, polski charakter. Autor, który prowadzi także kursy finansowe, najpierw rozprawia się w książce z typowo polskimi przywarami – postrzeganiem pieniędzy jako “złych” i bogactwa jako czegoś grzesznego. Następnie pokazuje etapy naszego życia finansowego (etapy, na jakie podzielone jest nasze życie i zdolność do zarabiania podczas nich pieniędzy oraz konieczność ich wydawania), pomaga policzyć naszą wartość netto, tłumaczy co to jest budżet domowy i jak powinny wyglądać finanse rodziny. Posługuje się przy tym konkretnymi przykładami liczbowymi osadzonymi w polskich realiach. Pokazuje jak osoba zarabiająca, np. 8000 zł miesięcznie może być w gorszej sytuacji finansowej od osoby zarabiającej 4000 zł. Tłumaczy też wartość zabezpieczania siebie i bliskich i zasady związane z kredytami. Pokazuje na prostych przykładach (kredyt na samochód, kredyty walutowe) jak korzystać z kalkulatora finansowego (w książce nazywanego komputerem finansowycm) i porównywać produkty finansowe. Na koniec robi wstęp do tematu wolności finansowej – ale nie jest to meritum książki. Bardzo solidnie wyłożone podstawy i pozycja, do której warto wracać.

Fastlane Milionera – MJ DeMarco

A tą książkę proponuję Wam jako przeciwwagę do wszystkich pozycji, które wymienione są na tej liście. Książka, która próbuje walczyć z mitem powolnego dochodzenia do bogactwa. Napisana wprost i dobrze się czytająca 🙂 Autor mówi z grubsza coś takiego “co z tego, że będziesz oszczędzać 100 zł miesięcznie, jeśli siła procentu składanego ujawni się dopiero po kilkudziesięciu latach? Co z tego, że przepracujesz całe życie i w wieku prawie 70 lat przejdziesz na emeryturę? Czy będziesz miał czas, siły, chęci i możliwości, by cieszyć się ze zgromadzonej niby-fortuny? To zdecydowanie za późno”. MJ DeMarco to facet, który będąc małym chłopcem zapragnął mieć Lamborghini, które zauważył na ulicy. Ciężko pracował, ale przez ograniczony czas. Zbudował biznes, który sprzedał, a potem odkupił za dużo niższą cenę i ponownie go rozwinął. Został emerytem przed 30-tką z wieloma milionami na koncie. W książce zderza dwa światy: świat chodnikowców, świat ludzi poruszających się wolnym pasem (klasa średnia) i świat tych, którzy zasuwają autostradami (Fastlane). Na ponad 500 stronach (obszerna publikacja) czytamy świetnie napisaną opowieść jego życia i przykłady innych osób, które zgromadził wokół swojego bloga i forum. Dla niektórych ta książka może być obrazoburcza, ale MJ się tym nie przejmuje. Według mnie jednak z najlepszych lektur, jakie udało mi się dotychczas przeczytać. Chyba napiszę kiedyś oddzielną recenzję tej książki.

Mądry dom, bogaty dom – Inteligencja finansowa w Twoim domu – Witold Wrotek

I dla przeciwwagi do wszystkich książek z zakresu rozwoju osobistego, w tym przypadku mamy do czynienia z bardzo “matematyczną” publikacją. Jej autor bardzo szczegółowo i drobiazgowo liczy koszty i oszczędności związane z wykonywaniem codziennych czynności. Jeśli podobały Ci się moje artykuły o kosztach funkcjonowania lodówki i kosztach prysznica, to spodoba Ci się ta książka. Odpowiada ona na szereg pytań, np.: czy warto kupić płytę indukcyjną, ile kosztuje energia zużywana przez pralkę, jak można zaoszczędzić na wodzie i ściekach, jak zmniejszyć rachunki za ogrzewanie, telefon i jak taniej jeździć samochodem. Wszystko po mojemu – czyli z wyliczeniami 🙂 Bardzo konkretna książka.

Inwestuj we własny dług – Sławomir Śniegocki

Książka ma podtytuł “7 kroków, dzięki którym spłacisz kredyt przed terminem i jeszcze na tym zarobisz”. Absolutnie podstawowa lektura dla wszystkich osób, które mają jakiekolwiek zadłużenie na głowie. Tym się różni od innych książek na ten temat, że zawiera bardzo konkretne wskazówki dla Polaków. Autor robi bardzo krótki wstęp po czym szybko przechodzi do konkretów. Tłumaczy skąd bierze się spirala zadłużenia, pokazuje czym różni się zły dług od dobrego długi, tłumaczy zasady według których należy decydować, które długi są najważniejsze i które trzeba spłacać w pierwszej kolejności. Tłumaczy także jak wykorzystywać siłę pieniądza (tutaj dygresja: ja zawsze moim znajomym, posiadającym zadłużenie na kartach kredytowych, tłumaczę, że najlepszą inwestycją jest spłata tego zadłużenia bo to tak jakby zarobili 20%-24% w skali roku – chciałbym żeby moje inwestycje dawały takie zwroty 🙂 ). Autor przedstawia także konkretne kroki, które może podjąć zadłużona osoba, aby szybciej wyjść z długów i opisuje jak (i kiedy!) korzystać z takich mechanizmów jak przewalutowanie kredytu, renegocjacja warunków umowy z kredytodawcą, kredytu konsolidacyjne i refinansujące itp. Na przykładach Konsekwentnej Kingi (zarobki 3400 zł / m-c) i Rozrzutnego Roberta (zarobki 12 000 zł / m-c) pokazuje jaką rolę odgrywa oszczędność, inwestowanie oraz planowanie swoich finansów.

Jak pomnażać oszczędności – Maciej Samcik

Tej książki jeszcze do końca nie przeczytałem, ale już mogę ją z czystym sumieniem polecić. Autor jest dziennikarzem Gazety Wyborczej i autorem bardzo popularnego bloga finansowego „Subiektywnie o finansach„. Książka od podstaw opisuje doświadczenia Macieja z inwestowaniem w polskich warunkach. Maciej sam tłumaczy, że książka nie jest podręcznikiem o inwestowaniu, a raczej zbiorem praktycznych rad. I tak jest w istocie. Autor w bardzo zrozumiały sposób wprowadza nas w tematykę inwestowania i omawia po kolei takie zagadnienia jak ryzyko inwestycyjne, zasady jego ograniczania i przygotowanie do inwestowania. Potem po kolei omawia mechanizmy inwestycyjne od tych najbezpieczniejszych (lokaty bankowe, obligacje skarbowe), do tych obarczonych wyższym ryzykiem (ubezpieczenia, fundusze inwestycyjne, giełda, złoto, nieruchomości, wina i dzieła sztuki). Warto podkreślić, że książka jest doskonale przygotowana i “złożona”, czyli posiada układ zachęcający do czytania: wytłuszczenia, estetycznie i konsystentnie wydzielone przykłady, podsumowania kazdego rozdziału, trafne śródtytuły. Po prostu świetnie i przyjemnie się ją czyta. Inni autorzy mogliby się uczyć od Macieja 🙂 Jeśli kiedyś będę pisał kolejną książkę, to zdecydowanie ta będzie dla mnie wzorem formatowania. Dodam, że książka jest świeżutka – wyszła w 2012 roku i na bieżąco odnosi się do aktualnych ofert inwestowania, np. polisolokat itp.

Czytaj także: Jak wypromowałem książkę “Finansowy ninja”, czyli strategia i sposoby samodzielnych działań PR – case study #FinNinja część 4

Książki finansowe do przeczytania w dalszej kolejności

Jeśli przebrniesz już przez lekturę powyższych 6 książek i uznasz, że moje rekomendacje mają sens, to polecam Ci lekturę kolejnych książek, których nie będę już tutaj szczegółowo opisywał. Jeśli uznasz jednak, że chciałbyś przeczytać moje mikrorecenzje dotyczące tych pozycji, to koniecznie daj mi znać w komentarzu. Postaram się, w miarę dostępnego czasu, zaktualizować ten artykuł.

Cztery poniższe książki, to także pozycje które mogę polecić z czystym sumieniem. Zostaw je sobie jednak na deser – po tym jak przebrniesz przez powyższe tytuły.

1. Zarabianie prawdziwych pieniędzy, czyli czego nie powie Ci żaden doradca – Bartosz Nosiadek – Autobiograficzna historia młodego człowieka, która pokazuje, że każdy może dojść w ciągu kilku/kilkunastu lat do dużych pieniędzy, jeśli tylko ma głowę na karku, umie dbać o swoich klientów i zależy mu na ciężkiej pracy. Droga człowieka, który zaczynał jako pomocnik u swojego Taty a obecnie żyje z dochodu pasywnego uzyskiwanego dzięki wynajmowaniu i obrotowi nieruchomościami. Szczere do bólu opowieści o tym, jak demotywująca potrafi być kawa ze starszymi kolegami z pracy, którzy zamiast nas szkolić i przekazywać doświadczenie, wolą narzekać na swojego pracodawcę i wspominać jak to kiedyś było dobrze a teraz jest źle. Po książkę sięgnąłem przez przypadek, ale bardzo mi przypadła do gustu. Mama Bartka, to Pani od której wynajmuję od czasu do czasu dom na wakacje, o którym już pisałem na blogu. Zareklamuję go jeszcze raz 🙂 – “Dom pod Jemiołą” w Istebnej. Zdecydowanie polecam 🙂
2. Kwadrant przepływu pieniędzy – Robert Kiyosaki
3. Inwestycyjny poradnik bogatego ojca – Robert Kiyosaki
4. Inwestuj we własny etat – Sławomir Śniegocki

Książki o zarabianiu poprzez nieruchomości na wynajem

Oddzielną grupę książek, zbieżną z moimi aktualnymi zainteresowaniami inwestycyjnymi, stanowią publikacje dotyczące kupowania i wynajmowania nieruchomości. Nie jest ich wiele. Jeśli myślisz o inwestowaniu w ten sposób, to zdecydowanie Ci polecam lekturę poniższych książek. A jeśli nie wiesz jeszcze czy w ogóle warto myśleć o tej formie inwestowania, to poczekaj na mój artykuł dotyczący tego tematu. Zachęcony przez komentujących mój blog, którzy oczekują recept na inwestycje (zamiast tematu oszczędności), przymierzam się do napisania dwóch artykułów na ten temat. Pierwszy z nich opublikuję w przyszłym tygodniu 🙂

1. Pomysł do wynajęcia – praca zbiorowa – Nie czytałem jeszcze tej książki, ale zapowiada się bardzo dobrze. Osoby, które ją czytały – bardzo ją polecają. Zacytuję opis: „Pomysł do wynajęcia” – to książka, w której opisane są historie ludzi, którzy dążą do pełnej swobody finansowej poprzez inwestowanie w nieruchomości na wynajem. Książka jest zbiorowym dziełem 30 mieszkaniczników z całej Polski. To relacje „zwykłych Polek i Polaków”, którzy dzięki, obrotności i wytrwałości osiągnęli to, o czym pewnie większość z nas marzy. Reprezentują różne zawody i mają różne stany posiadania: od 0 do kilkudziesięciu mieszkań na wynajem.
2. Jak kupować nieruchomości poniżej ich wartości rynkowej – Marcin Marczak
3. Zarządzanie najmem – Poradnik dla właścicielek mieszkań na wynajem – Sławek Muturi
4. Wolność finansowa dzięki inwestowaniu w nieruchomości – Sławek Muturi, Robert Zduńczyk

Książki po angielsku

Książki angielskojęzyczne, które czytam, dotyczą przede wszystkim rozwoju osobistego, własnego biznesu oraz inwestycji w nieruchomości (ostatnia z polecanych pozycji). Z tych najciekawszych mogę zdecydowanie polecić następujące lektury:

1. Crush It!: Why NOW Is the Time to Cash In on Your Passion – Gary Vaynerchuk
2. The 4-Hour Workweek: Escape 9-5, Live Anywhere, and Join the New Rich – Timothy Ferriss
3. The Art of Non-Conformity: Set Your Own Rules, Live the Life You Want, and Change the World – Chris Guillebeau
4. The $100 Startup: Reinvent the Way You Make a Living, Do What You Love, and Create a New Future – Chris Guillebeau
5. Real Estate Riches: How to Become Rich Using Your Banker’s Money – Dolf de Roos

Czytanie pogłębia inteligencję finansową

Jeśli po przeczytaniu wszystkich powyższych książek będziesz chciał nadal poszerzać swoją wiedzę o finansach, to koniecznie daj mi znać w komentarzu. Istnieje też wiele książek, które przeczytałem i których osobiście nie polecam – dla Ciebie mogą mogą być one jednak wartościową lekturą. Mam również listę książek, które chciałbym przeczytać. Listą wszystkich tych pozycji książkowych mogę się podzielić. Jeśli będziesz chciał, abym na bieżąco opisywał moje wrażenia z ich lektury, to bardzo Cię proszę – także daj mi o tym znać w komentarzu.

Mam nadzieję, że powyższa lista lektur, pozwoli Ci poszerzyć swoje horyzonty finansowe. Jeśli mam chociaż troszeczkę racji, to bardzo Cię proszę o komentarz. Ten wpis kompletowałem dla Ciebie przez kilka dni i bardzo zależy mi na Twojej opinii. Jeśli na to zasłużyłem, to proszę Cię także o Twoje “Lubię to” dla mojego blogu (możesz to zrobić klikając przycisk w ramce Facebookowej w prawej kolumnie blogu).

I koniecznie zapisz się także na newsletter lub RSS – tylko tak zagwarantujesz sobie otrzymywanie powiadomień o nowych artykułach na moim blogu.

Jeśli uważasz, że pominąłem jakąś istotną lekturę, to pewnie masz rację (tak jak pisałem jest to mój subiektywny ranking). W takim przypadku po prostu poleć tą książkę w komentarzach. Ja także stale poszukuję ciekawych pozycji książkowych, które inspirowałyby mnie do dalszego, systematycznego działania.

Dziękuję Ci bardzo za lekturę i zapraszam często-gęsto do czytania mojego blogu “Jak oszczędzać pieniądze”.