Analiza: Zestawienie finansowe Michała

Tak jak obiecałem w artykule “Jak przygotować swoje zestawienie finansowe”, przedstawiam Wam moje własne zestawienie finansowe wraz z moim planem redukcji kosztów. Długo zastanawiałem się czy ujawniać nasze prawdziwe koszty na blogu. Miałem wiele obaw. Co pomyślą o mnie te osoby, które nie mają za co przeżyć do pierwszego i zarabiają niedużo. I co pomyślą te osoby, które uważają, że wcale nie powinienem oszczędzać, albo że moje sposoby oszczędzania są głupie – bo według nich nie warto walczyć o każdą złotówkę.

Miałem trochę takich dylematów, ale najważniejsze było to, że nie musiałem sam siebie przekonywać o własnej wartości i o tym, że metoda „ziarnko do ziarnka” naprawdę działa. Mam na to praktyczne dowody 🙂

Jeśli nie czytałeś jeszcze mojego gościnnego wpisu na blogu Racjonalne Oszczędzanie, to bardzo zachęcam Cię do jego lektury. Szczególnie istotny jest dla mnie komentarz Richmonda pod tym wpisem, który napisał:

“Jak milo przeczytac wpis kogos, kto faktycznie posiada zasoby finansowe. Wiekszosc blogow to teoretycy piszacy o 100zl oszczednosci albo studenci rozpoczynajacy swoja kariere.”

Nie umniejszając sensu każdego wpisu w Internecie dotyczącego oszczędzania (uważam, że warto by każdy kto ma cokolwiek do powiedzenia w tym temacie po prostu dzielił się wiedzą), to jednak bardzo cieszę się z właśnie takiego komentarza Richmonda. Pokazuje mi on, że strategia którą obrałem – czyli dzielenie się konkretnymi liczbami (co mało kto robi) – pomaga mi przekonać czytelników, że warto oszczędzać i że dzięki systematyczności można osiągnąć konkretny majątek. Mam nadzieję, że jako czytelnik tego bloga, będziesz mógł również obserwować, w jaki sposób moje decyzje inwestycyjne wpływać będą na powiększanie (oby!) mojego stanu posiadania i jednocześnie, że moje wskazówki pomogą bogacić się Tobie.

Po co mi zestawienie finansowe?

Moje zestawienie kosztów jest dla mnie podstawową finansową mapą działania. To na jego podstawie tworzę mój domowy budżet oraz określam limity wydatków. I żeby było jasne: nie trzymam się rygorystycznie limitów, ale traktuję je jak mój finansowy kompas. Jeśli w danym miesiącu wydaję mniej lub więcej niż określony limit, to próbuję przeanalizować i zrozumieć dlaczego tak się stało. Jeśli wydaję więcej na jedzenie, to chcę zrozumieć czy wynika to ze wzrostu cen żywności, czy po prostu za dużo posiłków zjadłem na mieście zamiast w domu. Ten wątek będę poruszał szczegółowo w artykule dotyczącym kategoryzacji wydatków.

Wracając do zestawienia finansowego: jego kolejne wersje zapisywane w Excelu, pozwalają mi spojrzeć na moją kondycję finansową z perspektywy czasu, oraz szczerze konfrontować moje wcześniejsze plany z aktualną rzeczywistością. Dzięki możliwości zerknięcia w moje starsze zestawienia finansowe, mogę w brutalny sposób przekonać się jak dalekie czasami są moje wydatki od moich wcześniejszych planów. Przyznaję, że na początku było to frustrujące, ale jednocześnie, w miarę upływu czasu, widzę, że “trening czyni mistrza” 🙂 Obecnie nie mam najmniejszych problemów z precyzyjnym zaplanowaniem moich działań finansowych na 6 miesięcy do przodu i orientacyjnym ich zaplanowaniem na rok do przodu. W moim przypadku to planowanie sprowadza się przede wszystkim do podjęcia decyzji na jakie lokaty i na jaki okres czasu włożyć jakie sumy pieniędzy. Zawsze chodzi mi o to by maksymalnie duże kwoty wypracowywały dla mnie na lokatach (bądź innych inwestycjach) jak najwyższy procent, ale jednocześnie bym nie miał problemu z płynnością finansową, a więc bym nie musiał lokat zrywać przed terminem bo akurat zabrakło mi, np. na opłacenie ubezpieczenia za auto czy zapłacenie zaliczki na wyjazd wakacyjny.

Zestawienie finansowe pomaga mi także twardo stąpać po ziemi. Co z tego, że postawiłem sobie jakieś cele finansowe, np. zredukowanie wydatków związanych z opłatami za karty kredytowe (19 zł / m-c), jeśli jednocześnie okazuje się, że podniosłem koszty w innym miejscu o 100 zł / m-c (np. zaszalałem i kupiłem tani, nowy laptop dla Żony za 1200 zł). Liczą się nie tylko pojedyncze kwoty, ale tzw. “big picture” czyli całościowy widok na nasze finanse: odnotowanie tendencji czy nasze sumaryczne koszty spadają czy rosną i w jakiej relacji pozostają do zarobków, a także na ile udaje nam się powiększać oszczędności. Bez takiej okresowej, drobiazgowej analizy, bardzo łatwo jest popaść w samozachwyt jak to dobrze oszczędzamy pieniądze, podczas gdy drugą ręką, od czasu do czasu, realizujemy zakupy niweczące wszystkie misternie wypracowane oszczędności.

Sprawdź również jak obliczyć wartość netto

Twoja finansowa przyszłość jest w Twoich rękach

Nie wiem czy mój przykład i sposób działania będą dla Ciebie przekonujące. Wierzę, że skoro czytasz ten artykuł, to chcesz zmierzyć się ze swoimi domowymi finansami. A jeśli przygotujesz za moją radą swoje zestawienie finansowe, to proszę Cię – daj mi o tym znać w komentarzu lub e-mailem. Wkładam w te artykuły masę energii i serca i chciałbym wiedzieć czy są one dla Ciebie przydatne. Jeśli zbyt daleko “odjeżdżam” od Twojej rzeczywistości – to mi o tym po prostu powiedz.

I proszę Cię – pamiętaj, że ja Twojego podejścia do finansów nie zmienię. Musisz je zmieniać sam. Mogę i chcę Ci w tym maksymalnie pomóc, ale nie zmuszę Cię byś usiadł przy komputerze i poświęcił godzinkę (a może nawet i mniej czasu) na przygotowanie swojego zestawienia finansowego. Przeczytanie jednego czy drugiego artykułu będzie tylko stratą czasu, jeśli nie zdecydujesz się zastosować w praktyce chociaż części pozyskanej wiedzy.

Mam nadzieję, że doświadczenie z przygotowaniem zestawienia finansowego zachęci Cię do bardziej planowego spojrzenia na swoje finanse i będzie dobrą podstawą do drobiazgowej kontroli Twoich nawyków finansowych. Wszystko w Twoich rękach 🙂 Ja trzymam za Ciebie kciuki 🙂

Maksymalizacja przychodów przy jednoczesnej oszczędności

Spójrz do załączonego Excela. Niczym nie różni się on od arkusza, który został opublikowany we wpisie “Jak przygotować swoje zestawienie finansowe”, przy czym zawiera dane, które dotyczą struktury wydatków mojej rodziny.

Tak jak pisałem, zdecydowałem się ujawnić wszystkie moje koszty. Jedyne dane, których nie chcę i nie mogę ujawnić, to nasze wynagrodzenie z tytułu pracy wykonywanej dla naszych pracodawców. Tych kwot nigdy nie zobaczysz na tym blogu z kilku powodów, ale pierwszym i najważniejszym jest poufność tych danych zastrzeżona w umowach o pracę. Ale, aby zaspokoić Twoją ciekawość, powiem, że przychody naszej rodziny pokrywają nasze obecne koszty i dają szansę oszczędzania powyżej 10% naszych przychodów rocznie.

To co mogę i chcę ujawnić, to przychody z innych źródeł – nie związanych z pracą dla innych: odsetki bankowe, przychody z wynajmu mieszkania, inne okazjonalne przychody, np. ze sprzedaży na Allegro. Zależy mi na tym by pokazać, że dodatkowe źródła przychodu, mogą dać Ci “extra money” i że kwoty te mogą znacznie wspomóc Twój domowy budżet. Nie ukrywam, że moim celem jest osiągnięcie takiego poziomu przychodów pasywnych, abyśmy mogli się z nich utrzymywać. Szczegółowo opisałem to w artykule “Emerytura przed 50-tką”. Maksymalizacja i zwiększanie przychodów, to moja podstawowa strategia na drodze do finansowej wolności, ale staram się jednocześnie żyć oszczędnie – tzn. w taki sposób, aby dodatkowe przychody rzeczywiście dawały dodatkowe wolne środki i oszczędności, i nie były przeznaczane na bieżącą konsumpcję.

Koszty stałe – miesięczne

W załączonym arkuszu zobaczysz wszystkie moje koszty miesięczne. Prezentowane dane to średnie kwoty z pierwszych 6-ciu miesięcy 2012 r.

Nasze sumaryczne, stałe koszty miesięczne zamykają się kwotą 11 546 zł co przekłada się na 138 551 zł rocznie. Jak widać absolutnie największym obciążeniem miesięcznym jest kredyt hipoteczny na jedno z naszych mieszkań wynoszący aktualnie 5215 zł / m-c. Gdybyśmy pozbyli się tego kosztu, to nasze miesięczne, stałe koszty spadłyby do 6331 zł, co przy 4-osobowej rodzinie i naszej stopie życiowej uważam za całkiem racjonalny poziom (średnio około 1600 zł na osobę). Kredyt na razie jest, ale do 50-ego roku życia go spłacę (na taki okres jest zaplanowany).

Drugim najważniejszym kosztem w naszych comiesięcznych wydatkach jest jedzenie. Kosztuje nas ono średnio 2133 zł / m-c, co jest kwotą za dużą z mojej perspektywy o około 300 zł. Zdecydowanie chcę szukać tutaj oszczędności przede wszystkim redukując liczbę posiłków spożywanych na mieście (już obecnie jest ich mało) oraz pozbywając się z zakupów kosztownych soków, Pepsi oraz optymalizując zakupy wody (już przeszedłem na wodę z filtra).

Kolejną istotną grupą kosztową są opłaty czynszowe i za media – sumują się one do blisko 2000 zł / m-c. Mamy dwa mieszkania, przy czym jedno jest wynajmowane. Można powiedzieć że aktualnie przychód z najmu finansuje nam koszty stałe związane z użytkowaniem obu mieszkań. Zdecydowanie chciałbym mieć więcej mieszkań na wynajem 🙂

Niemałym kosztem są także wydatki na paliwo i parkingi dla naszych dwóch samochodów. Sumują się one średnio do 644 zł / m-c.

210 zł / m-c pochłaniają także koszty moich indywidualnych ubezpieczeń na życie. Przy czym nie mam żadnych produktów inwestycyjno-ubezpieczeniowych. Posiadane przeze mnie ubezpieczenia, mają zagwarantować mojej rodzinie podstawowe zabezpieczenie, w przypadku gdyby przytrafił mi się jakiś nieszczęśliwy wypadek.

Koszty nieregularne

Jeśli wydaje Ci się, że koszty stałe, to zdecydowana większość moich kosztów, to niestety jesteś w błędzie. Przypuszczam, że w Twoim zestawieniu finansowym sytuacja może wyglądać podobnie jak u mnie. Sporadycznie realizowane zakupy (raz do roku lub kilka razy do roku) mogą się sumować do całkiem dużych kwot. Ja dla ułatwienia i zobrazowania tych kosztów przyjąłem zasadę, że każdy z nich dzielę na 12 i otrzymuję w ten sposób kwotę, o jaką muszę podwyższyć moje miesięczne koszty w związku z danym zakupem.

Okazuje się, że koszty jednorazowe, które już teraz znam i potrafię zaplanować na rok 2012, sumują się do kwoty 37 405 zł / rok, co daje narzut na koszty miesięczne w wysokości 3117 zł / m-c. Jeśli nie uwzględniałbym kosztów spłaty kredytu hipotecznego, to okaże się, że takie jednorazowe wydatki, to w sumie ok. 50% kwoty moich stałych kosztów miesięcznych (kwota 6331 zł / m-c kosztów stałych kontra kwota 3117 zł / m-c dodatkowych kosztów ponoszonych nieregularnie)!

Największe koszty jednorazowe jak na dłoni widać w powyższej tabeli oraz w załączniku Excel. Jak widać żebym mógł pojechać na wakacje za 10 300 zł (taki w tym roku miałem budżet na nasze 5-tygodniowe wakacje), to przez cały rok muszę odkładać miesiąc w miesiąc kwotę 858 zł.

Podobnie jest w przypadku ubrań. Pomimo, że opłaty na nie ponoszone są nieregularnie i rzadko kupujemy sobie coś nowego, to de facto wydajemy na nie średnio ok. 313 zł / m-c.

Te dane są przytłaczające. Nasze łączne koszty miesięczne, z uwzględnieniem kosztów nieregularnych, wynoszą średnio 14 663 zł / m-c. Zdecydowana większość naszych zarobków przeznaczana jest na utrzymanie naszej stopy życiowej.

Plan redukcji kosztów

W Excelu przedstawiłem również mój plan redukcji kosztów. Jak zauważysz, nie jestem zbyt radykalny w cięciu kosztów – zdecydowanie preferuję racjonalne oszczędzanie 🙂 i podwyższanie przychodów. Stałe wydatki miesięczne chciałbym w racjonalnym horyzoncie czasowym zredukować o ok. 670 zł / m-c. Uważam, że to powinno się nam udać bez nadmiernego wysiłku. Żeby zmotywować samego siebie, zawsze określam konkretne daty wdrożenia w życie planowanych zmian. Część z nich już wdrażam, np. podążając za radą Xamriksa oraz Bartka Kalińskiego (komentatorzy na Facebooku) wypowiadam kartę w VISA w Citibanku, która aktualnie kosztuje mnie 19 zł / m-c. Zostawiam sobie tylko bezpłatną dla mnie kartę mBank VISA domawiając jednocześnie kartę dodatkową dla Żony (już to zrobiłem :-)). W kieszeni zostaje dodatkowe 228 zł rocznie.

Oczywiście, gdyby nasza sytuacja życiowa miała się istotnie pogorszyć, to podjęlibyśmy dużo bardziej radykalne kroki: sprzedaż jednego z samochodów, ograniczenie wydatków na zajęcia dodatkowe dzieci, rezygnacja z zakupów książek oraz płatnego relaksu, minimalizacja wydatków na jedzenie itd. W odstawkę poszłyby także wszelkie plany urlopowe i inne nie-niezbędne wydatki nieregularne.

Jak na razie udaje nam się systematycznie odkładać nieduże kwoty oszczędności. Zakup kolejnego mieszkania w ubiegłym roku poważnie nadwyrężył nasze zasoby finansowe, ale dzięki temu mam jeszcze większą motywację do odbudowania naszych rezerw gotówkowych 🙂 Ale to już jest temat na inną publikację.

Pora na Twój ruch

Na koniec – jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś – chcę zachęcić Cię do przeczytania artykułu “Jak przygotować swoje zestawienie finansowe” i opracowania własnego rozrachunku przychodów i kosztów. Chociaż może Ci się to wydawać pioruńsko nudne, to jest to pierwszy krok do zapanowania nad własnymi finansami. Mam nadzieję, że przynajmniej częściowo już Cię do tego przekonałem. Zapewniam Cię, że gdy spiszesz wszystkie te pozycje i usiądziesz wspólnie z małżonkiem (lub nawet sam) do ich analizy, to szybko i łatwo będzie Ci wskazać palcem konkretne pozycje kosztowe i zadać sobie pytanie “a co to tu robi? Jak mogę ograniczyć ten wydatek?”. Szybko zauważysz też zapewne, że pozornie małe, pojedyncze kwoty potrafią sumować się do grubych tysięcy złotych w skali miesiąca.

Tak jak pisałem we wcześniejszym artykule – bez dobrej “inwentaryzacji” i stwierdzenia gdzie dokładnie znajdujesz się ze swoimi finansami, trudno będzie Ci ruszyć z miejsca w konkretnym kierunku. Z drugiej strony jednak – to nie jest takie trudne jak się wydaje. Wystarczy ograniczyć jeden koszt, potem drugi, potem trzeci, potem czwarty i oddech finansowy, który się dzięki temu łapie, zachęca do szukania kolejnych oszczędności lub pomysłów na zarabianie pieniędzy.

I tego właśnie Ci życzę, prosząc jednocześnie o Twoją opinię. Jeśli chcesz skrytykować moją “rozwiązłość kosztową”, to śmiało napisz w komentarzu co myślisz. A jeśli masz pomysł, jak mógłbym w racjonalny sposób wdrożyć kolejne oszczędności – to będę Ci bardziej niż wdzięczny za Twoje sugestie. Z góry Ci za nie dziękuję 🙂

Wiem, że ten i poprzedni artykuł, są nudne jak flaki z olejem… ale są niezbędną podstawą do naszych wspólnych dalszych działań nad naprawą domowych finansów. Jeszcze raz Cię proszę – zmuś się do stworzenia zestawienia finansowego i zapewniam, że dalej już nie będę Cię nim zamęczał 🙂